Διαβάζοντας Paul Gadenne – Η Φάλαινα

Η Φάλαινα είναι ένα μικρό σε μέγεθος κείμενο αλλά πολύ συμπυκνωμένο. Περιέχει όλες τις ανησυχίες του συγγραφέα για την ίδια τη ζωή και την ύπαρξη. Φαίνεται ξεκάθαρα πως ο Gadenne ταλαιπωρείται από φοβίες κι ανασφάλειες και η φάλαινα είναι το σύμβολο μέσω του οποίου τις εκφράζει. Στόχος του είναι να προβληματίσει τον αναγνώστη, να τον φέρει ενώπιον ενωπίω με τον θάνατο, τη φθορά, και τη μικρή διάρκεια των πραγμάτων. Πρέπει να αντιληφθεί ο αναγνώστης ότι ο άνθρωπος είναι περαστικός από αυτόν τον πλανήτη καθώς επίσης ότι η ματαιότητα των υλικών απολαύσεων υφίσταται και μόνον.

Είναι ξεκάθαρη η οπτική γωνία με την οποία αντικρίζει το θέμα του θανάτου και την αδυναμία κάθε ζωντανού οργανισμού απέναντι σ’ αυτόν. Θέλει να φέρει τον αναγνώστη αντιμέτωπο με την ασημαντότητά του μέσα στο σύμπαν και να τον προτρέψει να βρει τις πραγματικές  αξίες της ζωής.  Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα κακώς έχοντα, παρακινώντας τους ανθρώπους να εργαστούν για έναν κόσμο πιο αγνό.

Ο συγγραφέας-αφηγητής είναι ομοδιηγητικός. Αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο και μετέχει στην ιστορία. Χρησιμοποιεί τον διάλογο και ξέρει όσα και τα πρόσωπα της ιστορίας (ο συγγραφέας διηγείται πλασματικά γεγονότα που βιώνει στο παρόν εκφράζοντας αποδοκιμασία για καταστάσεις του παρελθόντος που επηρεάζουν άμεσα και το παρόν). Με τον συμβολισμό εκφράζει τις ανησυχίες του για τον άνθρωπο και τον θάνατο, για την Ευρώπη και τον πλανήτη γενικότερα.

Φαίνεται ότι ο Gadenne βαδίζει στ’ αχνάρια του Αλμπέρ Καμύ ο οποίος δημοσίευσε για πρώτη φορά τη Φάλαινα στο περιοδικό Empedocle το οποίο διεύθυνε. Και τους δύο τους απασχολεί ο άνθρωπος, οι ανησυχίες της ψυχής και η αγωνία του θανάτου. 

ΣΡ (15-06-2017)